TAMAN HERBARIUM DAN DUSUN BUAH-BUAHAN Al-SHUFIA (HJ. MOHD SHUKOR & HJ. RAFIAH)

RANCANGAN PERTANIAN 

Satu Langkah Permulaan 

PROJEK LADANG DALAM TAMAN

Untuk Ahli Keluarga

SHUFIA

Tanah Lot No          :……………….

Keluasan                 :………………..

Tarikh Laksana       :………………..

                                   

Synopsis Projek     :           Assalamualaikum dan salam sejahtera,

Di sini adalah serba  ringkas mengenai rancangan projek pertanian untuk rujukan dan perhatian bersama. Ianya adalah sebagai alternative baru yang boleh memberi tambahan sumber pendapatan kepada ahli keluarga semua. Mungkin dengan kurnian tanah dan kemudahan yang kita ada matlamat untuk menambah pendapatan seisi keluarga boleh dicapai. Hanya dengan kerjasama serta perpaduan yang erat antara kita sekeluarga sahaja yang akan membawa kejayaan keatas usaha ini.  Kata orang tua sikit-sikit lama-lama menjadi bukit. Itulah semangat dan peranan yang akan kita sama-sama bawa dalam merialisasikan perniagaan ini. Semoga usaha murni untuk menaikkan ekonomi keluarga  dipermudahkan dan mendapat keberkatan dari Allahsubhanawataala..  Inshallah

Makna Perkataan:-

* HERBARIUM ­– Kumpulan tumbuhan terpilih untuk dijadikan bahan yang menguntungkan (Commercial Product)

* ULAMAN – Contoh Ulam Raja,Daun Cylon dan Pegaga . Petai dan Jering.. 

 TUJUAN RANCANGAN PERNIAGAAN

Tujuan rancangan perniagaan ini disediakan adalah khusus untuk memajukan tanah kebun yang telah diwariskan kepada semua adik beradik lelaki secara muafakat agar ianya menjadi lebih produktif dan memberi hasil yang lebih menguntungkan kepada semua ahli keluarga pada masa depan

Perlaksanaan projek ini akan dilakukan secara berperingkat sedikit demi sedikit  melalui beberapa fasa tanpa menggunakan bantuan pinjaman bank . Oleh itu perkongsian idea dan kerjasama dari pada semua pihak keluarga amatlah dialu-alukan  bagi memboleh projek ini dapat dilaksanakan dengan sistematik . Begitu juga sumbangan sumber tenaga secara sukarela bagi memastikan pemantauan dan kerja-kerja penyelanggaraan projek berjalan dengan lebih efektif kelak

Misi utama projek adalah memaksimumkan penggunaan tanah dalam projek pertanian menerusi kaedah pertanian Aguaponic. iaitu bahan buangan dari kumbahan ternakan  ikan disalirkan kekebun sebagai bahan kitar semula dan baja organic yang berguna untuk tanaman herbarium, ulaman dan tanaman kontan yang lain 

CONTOH DESIGN RUMAH AQUAPONIK

Beberapa spesis ikan air tawar yang telah dikenal pasti dan terbukti keberkesanannya untuk projek ini adalah ikan keli dan talapia merah.

Ini adalah kerana kedua-dua spesis ini telah diternak dengan jayanya secara komersial oleh segelintir usahawan dan kejayaannya amatlah memberangsangkan. Faktor utama pemilihan spesis tersebut untuk tujuan komersial adalah disebabkan oleh :

1. Dikenali ramai dan permintaan yang tinggi untuk pasaran tempatan dan luar negara.
2. Bekalan benih mudah diperolehi dengan harga yang berpatutan
3. Tempoh ternakan yang singkat (3-6 bulan) dan boleh diusahakan secara berperingkat. 
4. Memerlukan kawasan yang kecil dan boleh distok lebih padat daripada spesis lain. 
5. Makanan ikan mudah didapati dalam bentuk until dengan kos yang berpatutan. 
6. Daya ketahanan penyakit dan kadar kehidupan yang tinggi. 
7. Hidup dalam persekitaran semulajadi (kolam tanah) dengan mudah. 
8. Potensi untuk dijadikan product tambah nilai adalah  tinggi seperti ikan salai dan bebola ikan

BEBOLA IKAN

Disamping pengeluaran hasil ternakan ikan kita juga dapat memungut hasil tambahan dari sayur-sayuran dan ulam-ulaman yang ditanam serentak. Sistem ini amat sesuai kerana terdapatnya bekalan air parit dan sungai yang mudah didapati dikawasan pertanian yang dirancang. Ciri-ciri inilah yang membuatkan projek ini mempunyai potensi dan kelebihannya sendiri  berbanding projek lain.

Konsep perniagaan satu bumbung akan diamalkan dimana setiap ahli keluarga akan mempunyai kepentingan bersama dan mendapat pegangan  syer yang samarata dalam aktiviti pertanian sewa pajak. Ianya bermakna kawasan ini dipajak dengan nilai dan tempoh tertentu tanpa menjejaskan nama lima orang adik beradik lelaki sebagai penama terhadap tanah tersebut.

Ahli keluarga yang tidak mempunyai kepentingan boleh juga berkongsi keuntungan dari projek itu dengan menjadi  “sleeping partner”. Bagi ahli yang melibatkan diri secara lansung (aktif) dengan penyelenggaraan projek pula akan mendapat bayaran upah secara tunai dari kerja-kerja yang dilakukan. Sebuah ahli jawatan kuasa projek terdiri ahli keluarga yang ada kepentingan kepada projek ini akan di bentuk.

Kos permulaan projek ini dianggarkan menelan belanja RM20,000.Modal asas sebanyak RM5000 akan dibiayai sepenuh melalui sumbangan dari pihak pengasas projek. Sementara baki modal selebihnya akan dikongsi bersama dari ahli keluarga yang ingin melabur dalam projek ini. Pulangan balik modal dijangka diperolehi selepas  tahun pertama projek. Bantuan subsidi  dan peruntukan lain serta nasihat berkaitan pertanian dan pemasaran akan diperolehi dari pelbagai agensi kerajaan yang berkaitan termasuklah Pertubuhan Peladang, Jabatan Pertanian, FAMA dan Majlis Perbandaran.

Anggaran Pengeluaran

Pengeluaran hasil ternakan dijangka akan bermula  tiga bulan selepas  projek beroperasi apabila sayur-sayuran daun mendahului senarai pengeluaran disusuli oleh hasil ternakan tiga bulan kemudian. Proses ini akan berterusan sehingga fasa pertama selesai dan bakal diikuti fasa berikutnya

Aspek Pemasaran

Hasil tuaian pula akan dipasarkan sendiri secara terus kepada pengguna tanpa menggunakan orang tengah di Pasar-pasar Tani, Pasar Malam dan peniaga makanan yang akan ditetapkan. Disamping itu kerja-kerja naik taraf product akan terus dijlakukan dari masa kesemasa bagi hasilan product yang lebih bermutu  dan inovatif.

Lesen-lesen perniagaan seperti pasar tani dan pasar malam akan dipohon kepada agensi yang berkaitan . Kepada ahli keluarga yang  berminat memasarkan hasil product boleh bersama-sama turun padang berniaga dan mendapat upah yang setimpal. Tidak ada sesiapa dari ahli keluarga yang akan dipinggirkan kerana perniagaan ini dijalankan  dalam kontek menang-menang iaitu semua pihak boleh mengambil bahagian dan meraih keuntungan secara kolektif.

Nota :-

Maklumat dan perancangan projek yang terperinci akan diberikan melalui kertas kerja lengkap  selepas ini untuk penelitian pihak keluarga semua  

_____________________________________________________________________________

Diari Tani - Penanaman Berpotensi BUNGA KANTAN 

Kalo kau tahu:

Pokok kantan ialah pokok herba jenis tinggi yang boleh tumbuh membiak dan merimbun berkelompok.  

Tinggi pokok boleh mencapai sederhana 4m atau 5m.

Batangnya bulat  dan melurus .  Daunnya panjang sederhana besar dan berwarna kehijauan. 

Terdapat dua jenis sulur yang akan keluar dari rizom atau ubi iaitu sulur yang akan mengeluarkan bunga dan satu lagi akan mengeluarkan daun.  

Bunga kantan berwarna merah jambu dan mempunyai aroma yang kuat tumbuh pada batang yang berasingan daripada daunnya.  Setiap batang hanya sekuntum bunga dikeluarkan.

Bunga kantan selalu dimasukkan  ke dalam masakan ialah untuk membangkitkan bau dan rasa masakan tersebut.  Biasanya bunga kantan yang belum kembang dicampur ke dalam masakan sama ada secara mentah atau dimasak.  Bunga kantan mengandungi sedikit Vitamin A, B, C dan zat-zat galian.

Tiap-tiap bahagian pokok kantan mempunyai khasiat dan kegunaannya.   bahagian-bahagian yang mempunyai kegunaan dan khasiat ialah:-

Batang untuk mengubati penyakit bengkak.

Buah untuk mengubati kurang selera makan.

Ubi untuk  dicampurkan dalam makanan.

Cara penanaman pokok khantan.

Pokok kantan memerlukan tanah yang lembab dan subur iaitu yang mengandungi banyak humas. 

Pokok khanatan biasanaya  hidup subur di kawasan-kawasan teduh.  

Pokok khantan hanya memerlukan sedikit lindungan, biasanya daripada pokok-pokok yang berhampiran atau di kawasan lembapatau lembangan sungai

Menggunakan rizom (ubi) atau biji benih.  Jarak yang sesuai antara satu pokok dengan pokok yang lain ialah 1 meter hingga 2 meter.  

Pokok  khantan juga boleh ditanam dengan cara belahan rumpun. 

Batang semu berizom yang dibuang daunnya boleh ditanam terus ke tanah.  

Pokok khantan mudah hidup tetapi memerlukan tanah yang agak lembap sedikit dan bersaliran baik.

Pokok khantan tidak perlukan penjagaan rapi kecuali batangnya dan pangkalnya disungkup dengan daun reput.

Hanya setahun atau lebih selepas ditanam, pokok kantan mula berbunga dan berbuah.  Selalunya bunga-bunga kantan yang belum kembang dipungut dengan memotong di bahagian pangkal batang.. 

Harga pasaran bih kurang RM1.50 - RM 2.00 sekuntum
_________________________________________________________________

PENANAMAN SERAI SECARA KOMERSIAL

Sebelum menanam serai, pengusaha perlu meneliti samada kawasan penanaman mempunyai ciri seperti berikut:

? Jenis tanah yang sesuai iaitu tanah gambut, tanah merah, tanah berpasir dan tanah BRIS

? Struktur kawasan penanaman samada berbukit, tanah rata, beralun atau laluan berair
? Sistem pengaliran air yang berkesan bagi tujuan penyiraman dan pengaliran air banjir
? Jenis tumbuhan asal kawasan tersebut mempunyai akar, rumpai atau pokok berkayu

Kawasan yang dipilih perlu dibajak dan digembur terlebih dahulu sekurang kurangnya 14 hari sebelum penanaman. Proses pengemburan ini dilakukan bagi meningkatkan kandungan mineral di dalam tanah dan memudahkan proses pencucukan anak benih. Sekiranya perlu, kawasan tersebut perlu disembur racun rumpai bagi mengawal pertumbuhan rumput yang akan menggangu proses tumbesaran serai.

Benih serai perlulah berusia lebih lapan bulan atau lebih dan telah mula mengeluarkan akar dibahagian bawah batang. Benih yang telah sedia perlu ditanam 4 hingga 6 benih serai pada satu lubang dengan menanam bahagian akar sedalam 1 inci. Jarak tanaman adalah 0.5 meter diantara pokok dan 1.0 meter setiap barisan. Tanaman serai mengikut jarak tersebut boleh menghasilkan kepadatan tanaman sehingga 20000 rumpun bagi 1 hektar kawasan.

PENGURUSAN TANAMAN

Benih serai yang telah ditanam perlu disiram sekurang kurangnya 2 kali sehari, namun jika bekalan air siraman kurang diberikan, serai masih boleh hidup subur kerana ianya mempunyai sifat tahan kepada cuaca panas dan kemarau. Jika air berlebihan dibekalkan kepada tanaman serai, ia akan menyebabkan serai reput, berulat dan busuk terutama di bahagian akar. Pembajaan dilakukan dengan menabur baja NPK 15:15:15 di sekeliling pangkal pokok pada kadar 40 gram sepokok. Pembajaan dilakukan 2 kali sebulan.

Tanaman serai tidak memerlukan penjagaan yang rapi, dimana kawalan rumput di sekelilingnya perlu dicabut bagi mengelakkan persaingan mendapatkan makanan dan cahaya matahari. Rumput pada tanaman serai sangat mudah untuk tumbuh membiak dan pengusaha tanaman perlu melakukan aktiviti merumpai sekurang kurangnya 2 minggu sekali.

Oleh kerana serai adalah sejenis tumbuhan herba, maka tiada serangga yang mendekati dan hinggap di pokok serai kecuali masalah Ulat Pengorek Batang. Pengusaha perlu membuang rumpun yang terkena serangan ulat ini. Manakala penyakit yang sering menyerang pokok serai adalah reput akar di mana bahagian batang dan akar serai akan membusuk. Ini adalah disebabkan oleh kandungan air yang banyak lalu menyebabkan tanah di kawasan serai tersebut lembap. Jika keadaan ini dibiarkan berterusan, ia akan merosakan rumput serai tersebut. Pengusaha perlu mencabut rumpun yang telah rosak dan mengalihkannya pada kawasan yang agak kering dan panas.

Bagi kawasan berkepadatan 20 000 rumpun sehektar akan menghasilkan 25 hingga 30 tan batang serai yang boleh dipasarkan. Proses penuaian serai dilakukan di antara tempoh masa 4 hingga 6 bulan bergantung kepada kemajuan tumbesaran serai. Serai akan dicabut keseluruhan rumpun dan memotong bahagian pangkal serta daunnya. Tinggalkan kira kira 10 cm hingga 15 cm bahagian batang. Bahagian batang yang mempunyaiumbisiakandibersihkandarikekotorantanah. Kemudian, serai tersebut diikat menggunakan getah dan dikumpulkan di dalam bekas besar untuk dijual kepada peraih atau pemborong.

______________________________________________________________

MENGAPA LIMAU KASTURI DAN CARA MENANAM

Limau Kasturi ! Praktikal ?

Saya dapati penanaman limau merupakan antara projek pertanian yang agak mudah diuruskan berbanding dengan sayur-sayuran seperti sawi, bayam, terung dan sebagainya. Pokok-pokok limau tidak memerlukan penjagaan yang begitu rumit. Apa yang penting kita perlu menumpukan sedikit perhatian semasa proses penanaman di peringkat awal.

Mengapa limau kasturi

i Ia mengeluarkan buah pada tahun ke dua ( pada peringkat ini buahnya sedikit. Cuma dalam masa 4 tahun ia berbuah banyak.

ii Pokok limau kasturi boleh bertahan selama 12 tahun.

iii Kos penjagaannya adalah tidak tinggi berbanding dengan tanaman lain.

iv Hasil hiliran limau kasturi boleh dipelbagaikan seperti jus limau, pekasam, jeruk, herba, spa, wangian dan sebagainya.

v Jika anda menjualkannya secara sendiri dan tidak melalui orang tengah hasilnya amat menggalakkan sekali.

Apakah kos penanaman seekar limau kasturi?

1. Kos pembersihan tanah dan membajak = >< RM800

2. Kos benih untuk seekar limau kasturi = Jarak penanaman 12x12 kaki = sebanyak 600 btg pokok.

3. Benih = RM3 sebatang. Oleh itu kos keseluruhan benih = RM 1800

4. Kos tenaga kerja menanam = RM200 (2 pekerja x 2 hari)

5. Kos baja = RM400 utk pertama kali

6. Kos Racun = RM 480 untuk setahun

7. Keseluruhannya anda boleh fikirkan sendiri.

Kesimpulan.
Walaubagaimana pun kita memerlukan ketahanan yang lebih dari segi kewangan kerana pokok limau kasturi hanya mengeluarkan hasil yang mencukupi untuk jualan setelah sekurang-kurangnya setahun setengah di tanam. Jadi cuba anda fikirkan ?

LANGKAH PEMULIHAN TANAMAN SEDIA ADA DI LADANG

1. POKOK CEMPEDAK

2. DURIAN

3. MANGGIS

4. LANSAT

5. JERING

6. BULUH LEMANG

Langkah Pertama :-

Membersih dan Merawat pokok-pokok termasuk membaja, memangkas dan mengubati penyakit pokok  yang masih mengalami masalah serangan ulat pengorek batang

PANDUAN MENANAM CEMPEDAK

PANDUAN MENANAM CEMPEDAK

Nama sainstifik: Artocarpus champeden spreng.

VARIETI-VARIETI CEMPEDAK:

CH 28

Klon ini berasal dari Pusat Pembangunan Komoditi Serdang dan didaftarkan pada 1 Jun 1978. Saiz buah sederhana besar dengan berat yang boleh mencapai sehingga 2.5 kg. Ukuran panjang buah adalah diantara 30-76 cm. Kulit buah berwarna kekuningan dan permukaannya berombak sedikit. Isi ulasnya tebal, sangat manis, berbau sangat harum dan berwarna kuning.

CH 30

Dikenali dengan nama Kuang 5, berasal dari Kuang, Sungai Buloh, Selangor dan didaftarkan pada 1 Jun 1978. Buah bersaiz sederhana besar (2.5 kg) dan berbentuk lurus. Kulit berwarna hijau, licin dan tidak berbonggol-bonggol. Durinya leper dan lebar. Klon ini mengandungi ulas sederhana besar. Isinya tebal dan berwarna kuning oren.

CH 33

Buah cempedak ini digelar cempedak 'syin', berasal dari kampung Banggol Lalang, Gurun, Kedah dan didaftarkan pada 15 Ogos 1989. Saiz buah sederhana (2.2 kg) dan berbentuk panjang. Kulit berwarna hijau dan terdapat tompok-tompok berwarna kuning. Durinya hampir-hampir rata. Isi berwarna oren, sederhana tebal, manis dan ira isi yang halus. Bijinya kecil, berbentuk bujur dan leper.

PANDUAN MENANAM:

Iklim:

Cempedak sesuai ditanam di bawah iklim yang panas dan lembap. Walau bagaimanapun pokok pada peringkat dewasa tidaklah begitu terjejas sangat oleh keadaan kemarau. Suhu yang sesuai untuk tanamaj cempedak ialah antara 22oC -35oC. Curahan hujan yang optimum untuk tanaman cempedak ialah 2500 mm setahun.

Musim berbuah bagi tanaman cempedak dipengaruhi`oleh musim kering.&lbsp; Kawasan yang mempunyai dua musim kering yang pendek dalam setahun biasanya mempunyai dua kali musim buah dalam setahun. Di kawasan yang hanya mempunyai satu musim kering seperti di Perlis, Kedah, Kelantan dan sebahagian kawasan di Terengganu, pokok cempedak berbuah hanya sekali dalam setahun.

Tanah:

Sesuai ditanam di berbagai jenis tanah dan keadaan tanah yang mempunyai saliran yang baik. pH yang sesuai ialah antara 4.5 6.5. Penanaman di tanah rendah dan mempunyai masalah air bertakung hendaklah dielakkan oleh sebab tanaman cempedak rentan kepada penyakit bakteria yang senang merebak dalam keadaan lembab. Ia paling sesuai di tanah lanar yang mempunyai saliran yang baik. Tanaman ini juga boleh ditanam di tanah yang kurang subur seperti tanah laterit dan tanah pasir sekiranya diberi baja yang cukup. Tanaman yang ditanam di tanah yang tidak subur seperti tanah bris tidak disyorkan memandangkan kos baja yang diperlukan adalah tinggi.

Pokok cempedak boleh tumbuh dengan sempurna di tanah yang mendatar hingga kecuraman tanah 20o. Di kawasan yang mendatar sistem perparitan yang berkesan perlu dibina sebelum penanaman dibuat. Manakala di kawasan yang curamnya melebihi 12o, penanaman berteres atau berpentas perlu diamalkan. Penanaman di terain yang melebihi 20o tidak disyorkan untuk mengelakkan hakisan tanah terutamanya di kawasan yang mempunyai musim tengkujuh yang berpanjangan.

Penyediaan benih tanaman:

Anak pokok cempedak boleh dibiakkan dengan cara cantuman matatunas, cantuman baji dan cantuman sandingan. Cara yang biasa digunakan ialah cantuman matatunas dan cantuman baji (lihat panduan cantuman). Anak pokok penanti perlu disediakan terlebih dahulu di tapak semaian. Benih cempedak atau nangka boleh digunakan sebagai pokok penanti. Biji benih diperolehi dari buah yang matang atau masak. Kebaikan menggunakan biji benih nangka ialah ia boleh diperolehi sepanjang tahun. Sebelum menyemai, kotak semaian yang dilengkapi dengan sistem pengairan perlu disediakan. Pasir sungai yang bersih digunakan sebagai medium semaian. Pasir di kotak semaian hendaklah sedalam 20 cm. Pasir yang boleh digunakan perlu dirawat dengan butir dazomet 99.0% dengan kadar 40 gm/m2 sebulan sebelum biji benih disemai. Rawatan ini bertujuan untuk mengawal kulat tanah, nematoda dan juga dapat memusnahkan biji benih rumpai.

Kawasan penanaman:

Kawasan penanaman hendaklah dibersihkan dengan sempurna sebelum menanam dan diikuti dengan pembajakan bagi kawasan yang mempunyai kecerunan kurang daripada 6o. Amalan ini penting untuk memusnahkan segala rumpai dan membaiki struktur tanah. Di kawasan yang mempunyai kecerunan tanah melebihi 12o, pembinaan teres atau pentas untuk tapak pokok adalah disyorkan bagi mengurangkan masalah hakisan tanah, dan juga memudahkan kerja menanam dan penyenggaraan ladang. Penanaman penutup bumi selepas kerja penyediaan tanah digalakkan kerana ianya boleh membaiki kesuburan tanah dan mengurangkan hakisan.

Bagi tanah yang masam dan mempunyai pH kurang daripada 4.5, pengapuran perlu dijalankan. Secara am, pada tanah lempung kadar yang digunakan ialah 3-5 tan metrik sehektar dan kadar ini berkurangan bagi tanah berpasir. Bagi kawasan yang mendatar, sistem perparitan (parit ladang, parit sekunder, parit utama) perlu disediakan. Bagi tanah lempung jarak 40 meter. Di kawasan tanah datar, parit sekunder sedalam 1.2 m digali dengan jarak lebih kurang 300 m antara satu sama lain.

Penanaman di ladang:

Sebelum tanaman di ladang, anak pokok perlu didedahkan kepada cahaya matahari sepenuhnya secara berperingkat-peringkat bagi mengurangkan kejutan penanaman dan seterusnya mengurangkan peratusan anak pokok yang mati atau terbantut di ladang. Penanaman sebaik-baiknya dijalankan pada awal musim hujan supaya pokok mendapat air dengan secukupnya.

Sistem penanaman:

Sistem penanaman yang diamalkan ialah sistem empat segi sama, sistem tiga segi sama dan sistem siku keluang. Jarak tanaman yang disyorkan untuk cempedak yang ditanam secara tunggal ialah 9 meter antara pokok. Penanaman menggunakan sistem tiga segi akan memberikan kepadatan yang lebih tinggi, iaitu sebanyak 15% dibandingkan dengan sistem empat segi sama.

Sistem siku keluang melibatkan penanaman pokok selingan di tengah-tengah pokok utama yang ditanam mengikut sistem empat segi sama. Pokok selingan merupakan tanaman sementara dan akan dibuang apabila kanopinya mula bersaing dengan tanaman utama. Dengan sistem ini, cempedak ditanam sebagai tanaman sementara berselingan dengan pokok-pokok buah-buahan kekal seperti durian, manggis dan duku langsat. Dengan sistem ini kepadatan pokok cempedak adalah sama dengan pokok kekal. Pokok cempedak perlu dibuang lebih kurang 10 tahun selepas penanaman. (Sila lihat rajah sistem tanaman tiga segi dan empat segi).

Pemangkasan:

Pokok cempedak perlu dipangkas untuk tujuan berikut:-

membentuk pokok yang seimbang

memastikan edaran udara yang baik

memelihara kecergasan pertumbuhan pokok

mewujudkan dahan yang kuat dan boleh mengeluarkan buah yang banyak dan berkualit

mengawal ketinggian dan saiz kanopi pokok

Dua jenis pemangkasan perlu dilakukan seperti berikut:-

Pemangkasan pembentukan

Bertujuan untuk mendapatkan bentuk pokok yang baik setelah pokok berumur 1 1/2 tahun.

(Sila lihat proses cantasan/pangkasan pokok) !

Pemangkasan penjagaan

Dijalankan sepanjang umur pokok. Ia bertujuan untuk mendapatkan pokok yang subur, seimbang dan produktif. Pemangkasan ini melibatkan penjarangan dahan atau ranting yang rapat, bertindih, bersilang atau lemah membuang tunas-tunas air, dahan-dahan berpenyakit, rosak, patah dan mati.

Jadual Pemangkasan

Umur pokok Anggaran tinggi pokok Gerak kerja Catatan

6 bulan 0.6 m Memancang kayu sokong. Pastikan batang pokok adalaah tegak.

6 bulan 1.1 m Pangkas segala dahan sisi di bawah paras 0.3 meter rapat pada batang pokok. Dahan-dahan sisi di atas paras 0.3 meter yang cergas dan saiznya hampir sama dengan batang utama pokok dicantas separuh dahannya. Elakkan daripada pemangkasan yang keterlaluan. Pemangkasan yang keterlaluan boleh mengencatkan pertumbuhan pokok. Disyorkan ketinggian paras pemangkasan tidak melebihi 1/3 ketinggian pokok pada ketika kerja pemangkasan dilakukan.

1 tahun 1.6 m Pangkas segala dahan sisi dibawah paras 0.5 meter. Dahan-dahan sisi

lain dijarangkan untuk mendapatkan

orientasi dahan yang seimbang.

Pastikan hanya satu batang utama pokok sahaja. Dahan-dahan sekunder (dahan yang muncul dari dahan sisi) yang lemah, bertindih, melempai atau terlalu rapat antara satu dengan lain juga dipangkas.

1 1/2 tahun 2.1 m Cantas segala dahan sisi di bawah

paras 0.7 meter. Dahan-dahan sisi

lain dijarangkan untuk mendapatkan

orientasi dahan yang seimbang. Dahan-dahan skunder yang lemah, bertindih, melempai atau terlalu rapat antara satu dengan lain juga dipangkas.

2 tahun 2.5 m Pangkas segala dahan sisi dibawah paras 0.75 meter. Dahan-dahan sisi

lain dijarangkan supaya setiap pokok mempunyai 6-8 dahan sisi yang seimbang. Dahan-dahan sekunder yang lemah, bertindih, melepai atau terlalu rapat antara satu dengan lain juga dipangkas.

2 1/2 tahun 2.9 m Pemangkas pembetukan kali terakhir dilaksanakan. Bagi klon (CH 28) yang batang pokoknya jauh lebih dominan

dari dahan sisi, batang utama pokok dipangkas pada paras 2 - 2.5 meter. Ketinggian paras dahan sisi primer yang pertama selepas pemangkasan pembetukan terakhir ialah antara 0.75 hingga 1 meter. Segala dahan sekunder di sepanjang satu meter dari pangkal dahan sisi dipangkas.

3 tahun 3.3 m Mencantas dahan yang berpenyakit, bertindih, bergeser. Buang segala

tunas air. Pemangkasan penjagaan diteruskan setiap setengah tahun sekali selepas ini.

Pembajaan

Umur pokok

(tahun) Kadar Baja Kimia (g/pokok/tahun) Baja Organik

(kg/pokok/tahun)

N P K20 Mg

1 165 163 125 40 10

2 330 325 250 75 10

3 495 488 375 110 15

4 530 520 565 150 15

5 670 650 710 185 20

6 795 780 850 225 30

7 1,060 1,040 1,130 300 40

8-20 1,325 1,300 1,415 375 40

Pengurusan air:

Anak pokok yang baru ditanam di ladang perlu disiram sekiranya keadaan tanah adalah kering. Siraman boleh dihentikan apabila anak pokok pulih dari kejutan pindahan ke ladang.

Penjarangan buah:

Untuk mendapatkan hasil yang bermutu tinggi dan buah yang besar, penjarangan buah perlu diamalkan dengan membiarkan hanya satu biji sahaja untuk membesar bagi setiap ranting pendek. Penjarangan buah juga membolehkan pembentukan buah yang seragam saiznya dan juga membantu mengurangkan kerosakan daripada serangan ulat pengorek tanah.

PENYAKIT, PEROSAK TANAMAN CEMPEDAK DAN CARA KAWALANNYA

PENYAKIT:

Penyakit yang paling serius untuk tanaman cempedak ialah penyakit bakteria yang disebabkan oleh pathogen Erwinia carotovora yang menyerang bahagian dahan dan pangkal pokok. Pada permulaan serangan, daun-daun yang dijangkiti penyakit akan menguning. Bahagian dahan yang diserang mengeluarkan pembesaran damar yang berwarna putih kekuningan. Permukaan kulit menjadi lembut, berair dan berbau busuk. Apabila kulit dikopek, permukaan kayu di dalamnya telah bertukar ke warna perang. Untuk membasmi, cantas dahan-dahan yang diserang dicantas dan bakar. Bagi jangkitan yang telah parah, pokok perlu ditebang dan dibakar. Semua alat yang digunakan untuk memotong dan memangkas pokok hendaklah dibasmi kuman dengan mencelupkannya di dalam alkohol 85% atau formalin 3%.

Reput putik buah

Serangan kulat Rhizopus artocarpi atas putik-putik buah mengakibatkan putik-putik menjadi hitam dan gugur. Sembur racun kulat seperti cuprous oxide dengan kadar 0.2% bahan aktif dua minggu sekali pada peringkat pembungaan adalah disyorkan.

MAKHLUK PEROSAK :

Pengorek buah (Margaronia caesalis)

Larva yang baru menetas mengorek dan masuk ke dalam isi buah dan memakannya dan meningalkan lubang di permukaan buah. Bahan buangan atau fras dikeluarkan dari lubang ini. Balut buah dua minggu selepas berputik dengan karung kertas.

Pengorek batang (Apriona flavescens)

Larva mengorek ke dalam batang dan mengambil masa lebih enam bulan untuk matang. Larva akan mengorek terowong di sepanjang ranting hingga ke dahan dan ke batang utama. Ia mengeluarkan frass melalui lubang yang dikorek. Daun dan pucuk menjadi kuning dan kering. ranting dan dahan yang diserang dipangkas dan dibakar.

Lalat Buah (Backtrocera spp.)

Bertelur di dalam buah yang hampir masak. Mengorek dan memakan isi buah. Bungkus buah apabila saiz mencapai 16-18 cm dengan karung kertas. Penggunaan umpan protein promar dicampur dengan racun perosak seperti malathion dan disembur ke daun. Penggan bahan penarik methyleugenol untuk memerangkap lalat buah.

KEMATANGAN BUAH CEMPEDAK

Buah cempedak klon CH 28 akan masak di atas pokok 94 - 105 hari selepas tarikh jambak bunga betina mula berkembang. Buah yang matang dan sesuai untuk dituai apabila salah satu daripada daun pengasuhnya bertukar warna daripada hijau kepada kuning, iaitu 9-14 hari sebelum buah masak di atas pokok. Sekiranya buah dikutip pada peringkat ini, ia akan masak dalam tempoh 4 hari bawah keadaan ambien. Mutu buah didapati tidak terjejas walaupun warna isinya adalah sedikit pucat kalau dibanding dengan buah yang dipetik masak atas pokok.

PENGENDALIAN LEPAS TUAI

Pengendalaian di ladang

Buah yang dipetik dikumpulkan di dalam bakul rotan atau bakul plastik untuk memudahkan pemunggahan ke atas lori atau treler. Anyaman daun kelapa atau kertas yang membalut buah cempedak dijadikan bahan mencegah geseran buah. Buah yang dipungut tidak didedahkan kepada cahaya matahari dan perlu diangkut ke rumah pembungkusan dengan secepat mungkin.

Pengedalian di pusat pengumpulan

Selepas dibasuh, buah dikering serta digredkan berdasarkan saiz, kematangan dan kualiti buah secara umum. Buah yang bergred tinggi hendaklah mempunyai ciri-ciri yang seragam, matang, tidak terlalu masak, bersih, rupabentuk yagn menarik, tiada tanda kerosakan oleh penyakit atau perosak, tiada lebam, luka atau kepecahan kulit. Buah yang telah digred kemudian dibungkus dengan kertas sebelum dimasukkan ke dalam bakul untuk dipasarkan. Bagi pasaran jauh, penggunaan kotak 'corrugated fiberboard' yang mempunyai lubang pengudaraan sesuai digunakan untuk mengelakkan buah bertindih atau bergesel.

Pengangkutan

Buah cempedak yang matang akan mula masak dalam tempoh 4 hari. Oleh yang demikian, hasil buah hendaklah dihantar ke pasar dengan secepat mungkin. Bakul-bakul atau 'corrugated fibreboard' yang diisi dengan buah cempedak perlu disusun di atas lori bagi memastikan pengudaraan yang baik.

ALAT PENYAMPUL PUTIK CEMPEDAK (APC):

Anugerah Inovasi Perkhidmatan Awam Peringkat Jabatan Pertanian 1999

Secara fisiologinya, pokok cempedak yang matang mengeluarkan bunga pada bahagian batang pokok dan dahan, bermula dari bawah hingga ke bahagian atas pokok sebanyak tiga peringkat dalam setahun. Untuk membungkus putik cempedak pada bahagian batang dan dahan yang di bawah tidak menimbulkan masalah tetapi tidak pada putik yang terbit pada batang dan dahan di bahagian atas disebabkan kedudukannya yang tinggi.

Bagi mengatasi masalah kesukaran membungkus putik yang terbit pada batang dan dahan di bahagian yang tinggi, alat Penyampul Putik Cempedak (APC) telah dicipta. Bahagian utama alat ini ialah rumah penyambut (hopper) yang disambung dengan beberapa bahagian galah untuk menyampul putik cempedak pada ketinggian yang berbeza-beza.

Faedah-faedah daripada penggunaan APC:

Pengurangan Kos Operasi

Kos operasi menyampul putik cempedak menggunakan APC dapat dikurangkan sehingga 60% kos berbanding dengan kaedah menyampul dengan cara memanjat dan menggunakan tangga. Kos operasi menyampul dengan kaedah memanjat dan menggunakan tangga dianggarkan sebanyak RM1339.30 perhektar manakala kos operasi menyampul dengan APC ialah 762.50 perhektar sahaja.

Penjimatan Masa

APC dapat menjimatkan hampir 51% masa menyampul putik cempedak. Ini berdasarkan masa yang diambil selama 2.63 minit untuk membungkus satu putik cempedak berbanding dengan 5.44 minit dengan kaedah lama.

Pengurangan Kadar Kerosakan Buah

Dengan APC, peratus kerosakan buah cempedak dapat dikurang dari 41.1% kepada 9.43%.

Peningkatan Tahap Penerimaan dan Kepuasan Hati Petani

Harga seunit APC murah, tahan lama, ringan dan mudah alih. Seseorang petani boleh menggunakannya dengan cekap dalam tempoh yang singkat dan seusai digunakan oleh semua petani tanpa mengira peringkat usia. Lebih menarik, APC boleh juga digunakan untuk menyampul putik buah-buahan lain seperti limau bali, mangga dan sebagainya. APC juga menjamin keselamatan petani kerana tidak perlu memanjat pokok cempedak untuk kerja-kerja menyampul selain tidak membebankan petani untuk membawa tangga merata-rata di sekeliling dusun.

Alat Pembungkus Cempedak (APC)

Komponen-komponen APC dan fungsi setiap komponen:

Sarung plastik penyampul

Untuk menyampul putik cempedak. Saiz 12 x 18" (cerah) - 1 kg.

Gelang getah

Untuk mencerut plastik pada tampok putik cempedak. Gelang getah ukuran lilitan 3"

Lengkang penahan

Untuk memegang plastik sebelum dilekatkan ke putik cempedak - Paip PVC nipis 3" garis pusat x 1 1/2" lebar

Hopper (rumah penyampul)

Struktur utama 80mm x 40mm - PVC reducer.

Jejari plastik

Memudahkan plastik penyampul dipisahkan dan hopper dan lekat di putik cempedak. Boleh gunakan bahan terpakai saiz 1 x 3 cm x 14 cm panjang

Hose Clipse

Untuk memegang jejari plastik kepada tapak hopper. Saiz 5 (95-115 mm garis pusat)

Spring dan Dawai

Spring lembut untuk menggerakkan lengkung penahan ke atas dan ke bawah.

Saiz 30mm x 8 mm garis pusat (2 unit spring dan 2 unit dawai)

Tali Penarik

Untuk menarik dawai pemegang diperbuat dari tali nylon.

Adjustable collar

Untuk memberikan gerakan ke kiri dan kanan dan pusingan sehingga 360 darjah.

PVC tank connector 3/4' - 1 unit

PVC faucet connector 3/4" - 1 unit

PNC reducer 3/4" x 1/2" - 1 unit

Galah

Meninggikan alat penyampul putik cempedak mengikut paras putik cempedak di pokok, diperbuat daripada alluminium hollow pipe 3/4" garis pusat x 5' panjang (2 batang).

Perhatian!

Alat APC ini telah dicipta oleh pasukan kerja Pejabat Pertanian Daerah Mersing, Johor dengan kos operasi Inovasi ini telah memenangi Anugerah Inovasi Jabatan Pertanian 1999 anjuran MAMPU.

KAEDAH PEMERAMAN BUAH MATANG

Cempedak (Artocarpus champeden), merupakan salah satu jenis tanaman eksotis . Rasa buahnya sangat manis dan legit, aromanya sangat wangi.  Buah cempedak merupakan buah klimaterik yang tingkat ketuaannya tidak seragam. Penelitian ini bertujuan untuk mendapatkan teknologi pemeraman buah cempedak yang menghasilkan kematangan buah cempedak lebih seragam dan lebih cepat tanpa harus merubah karakter fiZik dan kimianya.  4 g per kg buah (C1,C2, C3 dan C4) dan ethrel pada beberapa dosis (1000, 1500, 2000 dan 2500) ppm. . Hasil penelitian menunjukkan bahwa perlakuan pemeraman dengan karbit  dapat mempercepat pematangan buah cempedak lebih cepat 3 hari . Semakin tinggi dos karbit  kadar air akan menjadi  semakin rendah, sebaliknya nilai vitamin C semakin tinggi dengan semakin tingginya dos pada hari keempat setelah pemeraman  terlarut dan kadar air setelah 7 hari pemeraman.